Thú nuôi (và chén thịt) gà tre

Nuôi gà 

Trong những giống chim, cây, cá cảnh được nuôi làm cảnh trong những khuôn viên gia đình, những năm gần đây, nuôi gà tre trở thành một thú chơi được nhiều người ưa chuộng, khá phổ biến. Là một giống gà cảnh có vóc dáng gần giống với gà rừng như nhỏ con, thấp, trọng lượng tối đa chỉ đạt mức trên dưới 700- 800g đối với con trống và 600- 700g đối với con mái. Tuy nhỏ con nhưng gà tre lại có giá trị khá cao trên thị trường bởi những nét độc đáo của nó trong cái thú nuôi làm cảnh... 

Cũng như những giống gà khác, bộ mã của con trống có nhiều màu như tía, ô, gấm, chuối, bạch nhạn... nhưng với giống gà này con trống trông khệnh khạng hơn. Ngay từ tháng thứ 3- 4 khi đã dễ dàng phân biệt rõ trống mái, con trống đã có dáng đi khá độc đáo với hai cánh sệ xuống, khuỳnh khuỳnh trông khá bệ vệ kiêu kiêu! Lớn lên chút nữa khi đã có cựa và tập gáy, dáng khệnh khạng lại càng lộ rõ. Gà tre rất hay gáy và gáy rất hay. Theo dõi hàng ngày khá chính xác đều đặn cứ cách độ một giờ lại cất tiếng gáy thoạt nghe như tiếng gà rừng, mỗi lần gáy độ vài ba phút liên tục. Con trống rất hiếu chiến, nếu nuôi trong vườn cùng với đàn gà mái, mỗi khi có một con trống khác đàn xâm phạm đến lãnh địa của mình, lập tức nó liền lao vào tấn công ngay cho dù địch thủ có lớn hơn mình gấp đôi, gấp ba cũng không sợ! Chính đặc điểm này nên ngoài những con trống có mã ngoài với bộ lông đẹp nuôi làm cảnh, người có thú nuôi gà chọi vẫn tìm chọn những con có tướng tá đặc biệt như dáng đi khệnh khạng, đầu nhỏ, mắt đỏ, chân có hàng vảy ngược... để huấn luyện thành gà chọi. Có lẽ cũng không mấy giống gà nào lại có sức chịu đựng và lỳ đòn như gà tre, đã vào cuộc thì dứt khoát chiến đấu tới cùng với những đòn đánh quyết liệt cho đến một trong hai địch thủ gục ngã mới thôi, chứ nhất định không chịu lùi bước hay bỏ chạy khỏi sới! 

Gà tre được nuôi làm cảnh là gà trống, bởi với bộ mã và tiếng gáy khá đều đặn chính xác của nó. Nhiều người cáu kỳ thửa riêng cho nó một chiếc chuồng có đủ những coóng đựng thức ăn, nước uống. Nhưng có lẽ thú nuôi theo lối cho đậu trên một chiếc vòng tròn treo góc nhà hay dưới tán cây trong vườn như vẫn thấy với cách nuôi vẹt được ưa chuộng hơn cả. Cũng không mấy khó khi tập cho gà đứng trong vòng. Làm một chiếc vòng tròn đường kính độ 6-70 cm bằng tre hay sợi song càng tốt. Gắn vào bên thành vòng là chiếc coóng đựng thức ăn, coóng đựng nước uống. Dùng một sợi xích nhỏ dài độ vài chục cm, khéo léo xích chân để gà đứng yên trong vòng. Cũng mất độ dăm ngày để gà quen với lối bị xích và dạn dần với người. Khi đã quen, gà tre đứng đung đưa cả ngày trên vòng và thực sự là một chú gà cảnh đúng nghĩa. Những chú gà này do thường xuyên ở cao nên lông đuôi phát triển rất dài và đẹp, có con có bộ đuôi dài trên 40 cm uốn cong đen mượt. Đặc biệt phải kể đến những con trống thuộc họ gái với bộ lông trắng điểm những chấm đen, đỏ, vàng, ức nở, bờm rủ dài lấm chấm đen trên nền trắng được chăm sóc tốt với những nét đẹp gần như giống gà lôi vậy. 

Nuôi gà tre không khó, chỉ cần đóng một chiếc chuồng được bao lưới thép mắt cáo nhỏ với chiều dài 1,5 m và chiều rộng cỡ 1m chia thành ngăn, có lót ổ rơm cho gà mái đẻ là đã có thể đủ nuôi một đàn dăm bảy con.Thức ăn chủ yếu là thóc, cám ngô, cám gạo, thường xuyên thêm các loại rau xanh. Nếu có điều kiện, bổ sung thêm giun đất hay tép tươi… Với khả năng miễn dịch khá cao gà tre không mấy khi bị dịch bệnh. Với gà tre, ngoài gà trống được nuôi làm cảnh và chọi, gà mái còn được nuôi để lấy trứng và tăng thêm nguồn thực phẩm cho gia đình. Thịt gà tre nạc, săn chắc thơm ngon, xương nhỏ. Trứng gà tre chỉ nhỏ như trứng gà so, lông đỏ có màu đậm hơn và chiếm tỷ lệ cao hơn so với trứng gà thường. Theo những người nuôi gà tre cho biết, trứng gà tre rất bổ, vẫn thường được dùng làm thuốc bồi dưỡng cho người mới ốm dậy và trẻ em chậm lớn với giá bán cao gấp ba trứng gà thường. Gà tre rất mắn đẻ, tuy nhỏ nhưng trái lại rất khéo léo và chịu khó ấp trứng nên tỷ lệ trứng nở rất cao, thường đạt 100%, hiếm khi thấy gà mái mẹ phá ổ trứng, thường mỗi lứa cho từ 10 đến 12 trứng. Sau khi đẻ, nếu nhốt trong chuồng không cho ấp thì cũng chỉ sau độ mươi hôm được chăm sóc đầy đủ lại tiếp tục đẻ. 

Tuy chưa thực sự trở thành một nhu cầu, nhưng với giống gà đẹp dễ nuôi này, đặc biệt với khả năng miễn dịch của nó, gà tre đang được một số gia đình nuôi làm cảnh, xem như là một thú chơi. Cũng là một cách thư giãn như được sống trong thiên nhiên khi ngắm nhìn một chú gà tre đẹp mã với bộ lông đuôi dài đen mượt cất tiếng gáy vang đều đặn sau mỗi giờ...


                                                                                               tuy nhiên

Hấp dẫn những món ngon từ gà tre

Gà tre xé phay

Gà tre là loại gà nhỏ được bà con các huyện miền núi chăn thả tự nhiên trong vườn nhà. Ban ngày gà phải tự đi tìm thúc ăn, đào bới nhiều nên thịt gà tre săn chắc, thơm, ngọt, da gà màu vàng nghệ, rất béo.

Gà tre có thể chế biến thành nhiều món ngon. Tuy nhiên, muốn thưởng thức được hết những hương vị thơm ngon đặc trưng của loại gà này thì cần phải chọn những con gà tre tơ, nặng khoảng  bảy, tám lạng.

Đơn giản nhất và nhanh nhất là món gà tre hấp xé phay. Gà làm sạch, hấp vừa chín, nếu hấp chín quá, thịt gà sẽ mềm, vị ngọt nhạt dần, mất ngon. Gà tre hấp xé phay trộn muối tiêu chanh và lá chanh non là món ăn ”để đời” của bao thế hệ người Quảng. Những hương vị thơm, béo, ngọt của thịt gà quyện với vị đậm đà của muối tiêu và hương thơm thoang thoảng của lá chanh non khiến ai đã từng thưởng thức món ngon này sẽ cảm nhận khó có loại gà nào lại có hương vị thơm ngon đặc biệt như gà tre xứ Quảng.

luộc nguyên con

Gà tre xé phay.

Gà tre bó xôi nếp cũng là món ngon được nhiều người yêu thích. Chọn loại nếp thơm ngon, vút sạch, ngâm mềm. Đậu xanh ngâm mềm, đãi sạch vỏ. Gà làm sạch, chặt làm bốn miếng. Trộn đều nếp và đậu xanh với nhau rồi thêm gia vị gồm hạt nêm, hành phi, dầu phộng vào đảo đều. Dùng lá chuối hoặc lá dong gói hỗn hợp nếp, đậu và một phần tư con gà lại với nhau rồi dùng lạt buộc túm  lại như cái bị trầu của các cụ bà, đem hấp cách thủy khoảng một giờ đồng hồ là được. Món này ăn nóng mới cảm nhận được hết vị béo, ngọt, thơm ngon của thịt gà tiết ra quyện với vị béo, thơm của nếp, bùi của đậu xanh. Đây là một món ăn vừa lạ miệng và thơm ngon.

Cháo gà tre hầm hạt sen tươi là món ngon mùa thu dùng để bồi dưỡng khi trong người mệt mỏi, uể oải vì thời tiết thay đổi. Nguyên liệu chỉ là một ít gạo tẻ, hạt sen tươi và một con gà tre tơ nhưng khi kết hợp lại với nhau lại tạo nên một món cháo thơm ngon, ngọt ngào và đầy dưỡng chất khiến mọi người cảm thấy tinh thần sảng khoái, cơ thể được tiếp thêm năng lượng để sống vui và sống khỏe hơn.

Ngoài ra gà tre còn được dùng để nấu mì gà, nấu cơm gà, xào sả, ..., món nào cũng thơm, ngon, nhiều hương vị, khiến người ăn một lần rồi nhớ mãi không thôi.